قاعدۀ اصطلاحات اروپایی
واژهها و اصطلاحات اروپایی بر اساس لهجۀ محل نوشته میشوند؛ مثلاً کلمۀ «جنرال» در افغانستان با تلفّظ «ج» نوشته میشود در حالی که مردم ایران همین کلمه را با تلفّظ «ژ»، یعنی «ژنرال» مینویسند. بنابراین، معیار اصلی در استفاده از کلمات بیگانه، نوع تلفّظ محل و عرف رایج محل است.[1]
بنویسیم ننویسیم
آکادمی اکادیمی
اکتیف اکتیو
ایدئال ایدهآل
اتوبیوگرافی اتوبیوگرافی
استراتژی ستراتجی[2]
انارشیزم انارشیسم
ایدیولوژی ایدئولوجی
بورس برس
بیولوژی (بیالوژی) بیولوجی
بیوگرافی بیگرافی
پداگوژی پیداگوجی
پاراگراف پارگراف
پراگماتیزم پراگماتیسم
پروفیسور پروفیسر
پولیس پلیس
ترانسفارمر ترانسفرمر
تروریزم تروریسم
تلفن/تلیفون تلفون/ تیلیفون
تلگراف[3] تلگرام
تلویزیون تلویژیون
جاپان ژاپن
جنرال ژنرال
داکتر[4] دکتر
دگماتیزم دگماتیسم
دموکراتیک دیموکراتیک
دموکراسی دیمکراسی
رمانتیزم رمانتیسم
رنسانس رونسانس
ریالیزم ریالیسم
ژورنالیزم ژورنالیسم
سمینار[5] سیمینار/سمنار
سوسیالیزم سوسیالیسم
سوسیولوژی(سوسیالوژی) سوسیولوجی
فلم فیلم
فیودالیزم فیودالیسم
کاپیتالیزم (کپیتلیزم) کاپیتالیسم
کست کسیت
کمره کامره
کمپیوتر کامپیوتر
کمونیزم کمونیسم
لیبرالیزم لیبرالیسم
لیسانس لسانس
لیسانسه لسانسه
مارکسیزم مارکسیسم
میخانیک میکانیک
میتودولوژی میتدولوجی
میلیتاریزم میلیتاریسم
مینیاتور منیاتور
مینیاتوری میناتوری[6]
ناسیونالیزم (نشنلیزم) ناسیونالیسم
یونیورستی یونوریستی
پینوشتها:
[1] . فاریابی، 1363: 37-38.
[2] . کلمات انگلیسی که حرف اوّل آن «S » دارد، در فارسی «اِ» در آغاز آن اضافه میشود. مثل: اسلاو (SLAW ). (غلامحسینزاده، 1391: 102)
[3] . تلیگراف و تیلگراف و تیلیگراف هم تلفظ میکنند.
[4] . «در افغانستان هم داکتر میگویند و هم دوکتور. در اصل داکتر تلفظ انگلیسی آن است و دوکتور= دکتر تلفظ فرانسوی آن .برحسب معمول برای کسانی که دکترای طب دارند داکتر خطاب میکنند؛ اما در لوحههای معاینهخانۀ آنان دوکتور را برای مردان و دوکتورس را برای زنان به کار میبرند و مینویسند. در عین حال به صورت عموم از واژۀ داکتر برای هردو جنس نیز استفاده میکنند. همچنان، برای کسانی که PHD (دکترای علوم اجتماعی) دارند هم داکتر و هم دوکتور بهکار میبرند.» (فضائلی، حسن، 1401، دستنوشته)
[5] . دکتر حسن فضائلی، سمینار را درست میداند.
[6] . با توجه به اصل کلمه (miniature) همان مینیاتور درست است. همچنان مینیاتوری. (فضائلی، حسن، 1401، دستنوشته)
نویسنده: محمودجعفری