روز پنجشنبه، (سیزدهم میزان سال ۱۴۰۲ه.ش)، آکادمی سوئد در استکهلم یون فوسه، نویسنده، نمایشنامهنویس و شاعر نارویژی تبار را به خاطر «نمایشنامهها و نثر بدیعش که صدای ناگفتنیها است» برندهٔ جایزه نوبل ادبیات (سال ۲۰۲۳) اعلان کرد.
یون فوسه متولد سال (۱۹۵۹ میلادی) است. اولین اثرش در قالب رمان، زیر نام «قرمز، سیاه» در سال (۱۹۸۳ میلادی) به نشر رسیده است.
فوسه نخستین نمایشنامهاش را زیر نام «و ما هرگز جدا نخواهیم شد» در سال (۱۹۴۴میلادی) نگاشته است.
او در یکی از مصاحبههایش گفته است که، «بکت در جوانی سمبل من بود. درست مثل پدری که میخواهید در برابرش قد علم کنید. خیلی میترسیدم که مثل او بنویسم.»
به گفتهٔ اعضای کمیته نوبل، فوسه را میتوان با نویسندههای بزرگ مثل فرانتس کافکا ، ساموئل بکت، تاریی وساس، توماس برنهارد و گئورگ تراکل مقایسه کرد.
آندرس اولسون، رئیس کمیته نوبل، فوسه را از جهات مختلف یک نویسندهٔ توانا خواند.
اولسون اضافه کرد که،« وقتی آثار این نویسنده را میخوانی آنچه را میگوید از ژرفا حسش میکنی.»
این نویسندۀ زبردست، حدود چهل اثر در قالبهای نمایشنامه، رمان، ترجمه، مقاله و کتاب برای کودکان منتشر کرده است.
فوسه کارنامهٔ ادبی پرباری دارد. او تا هنوز چندین مجموعه شعر و کتاب برای کودکان نیز نوشته است.
از معروفترین رومانهایش که به زبانهای مختلف دنیا ترجمه شدهاند میتوان به «صبح و عصر»، «من باد هستم»، «بیخوابی»، «گیتار بسته»، «خون»، «سودا»، «کسی خواهد آمد» اشاره کرد.
قرار وصیت نامهٔ که آلفرد نوبل در سال ۱۸۹۵ کرده است، جایزۀ ادبی نوبل به شخصی اختصاص مییابد که «برجستهترین اثر را در زمینه ادبیات در راستای آرمانگرایی تولید کرده باشد.»
سال پار، آنی ارنو، نویسنده فرانسوی، برنده جایزه این جایزه شناخته شد.
گابریل گارسیا مارکز، باب دیلن، تونی موریسون و دوریس لسینگ، از برندههای قبلی این جایزه ادب هستند.
فوسه شغل خبرنگاری را پیش میبرد و قبل از این نیز چندین جایزهٔ ادبی دیگر را نیز در کارنامهاش به ثبت رسانده است.
گزارش از: فیروز میرزا
خبرهای مرتبط