وقتی که معلم تهمینه در صنف آمد، چون زود بود؛ لذا چنددقیقهای منتظر ماند تا بچهها بیایند. تقریباً همه رسیده بودند؛ بهجز شکرالله. معلم تهمینه با ذکر نام خدا(ج) صحبتهای خود را چنین آغاز کرد:
بچهها! در خانه هیچ کتاب تاریخ دارید؟
یکی گفت: آری و دیگر گفت: نه.
معلم تهمینه: دربارۀ لوگر کی میداند؟
مریم دستش را بالا کرد: من معلم صاحب!
مس عینک (1)؛ دومین معدن بزرگ مس در جهان، لوگر
- خوب فرزندم! بگو لوگر در کجا موقعیت دارد؟
- مریم: لوگر در جنوب ولایت کابل موقعیت دارد. 4،652 کیلومترمربع مساحتش است و دارای هفت واحد اداری است که به نامهای اَزره، بَرَکی بَرَک، پُلِ عَلَم، چَرخ، خروار، خوشی و محمدآغه یاد میشوند.
- آفرین! از کجا یاد گرفتی؟
- از کتاب «جغرافیای ولایات افغانستان».
- شاباش! خوب، حالا چه کسی میگوید که در این ولایت چه جاهای تاریخی وجود دارد؟
این بار اکبر دستش را بالا کرد: من میگویم.
- بگو پسرم!
- سجاوند لوگر منطقه تاریخی است که درگذشتههای دور جزو معابد بودائیها بوده است.
- آفرین!
تنگی، لوگر
معلم تهمینه ادامه داد:
بلی! مردم لوگر کموبیش خصوصیات فرهنگ قدیمی را حفظ کردهاند. موسیقی محلی در این منطقه بهخوبی رشد کرده است. هنوز خانهها از پخسه ساخته میشوند. صید ماهی و آببازی در میان مردم رواج دارد. تنباکوی لوگر در افغانستان شهرت دارد. زراعت، شغلی اصلی در لوگر است. در سالهای اخیر زراعت در لوگر توسعهیافته است. لوگر خاک حاصلخیز دارد. دریای لوگر و جلگه از دریاهای مهم لوگراند. کوه سپینغر در شرق، کوه وچغاش و کوتل تیره در جنوب آن قرار دارند.
هوای لوگر معتدل است. در تابستان هوای آن به ۲۵- ۳۰ درجه و در زمستان به ۵-۱۰ درجه زیر صفر میرسد. زمستان برفگیر دارد. در بهار بارانی و در تابستان گرم است. مردم لوگر مهماننوازی را بسیار دوست دارند. من باخانوادهام، به منطقه محمدآغه رفته بودیم. مردم آنجا با مهمانان خود به مهربانی رفتار میکردند. چون مسافر بودیم خیلی پیش آمد خوبی کردند که تا امروز از یادم نمیرود.
آثار کشفشده از معدن مس عینک لوگر
خوب! امروز همین مقدار بس است. انشاءالله صبا باز یک ولایت دیگر را معرفی میکنم.
بچهها با معلم تهمینه خداحافظی کردند و هرکدام بهسوی خانههای خود رفتند.
پینوشت:
- معدن مس عینک در منطقه «عینک» ولسوالی محمد آغه ولایت لوگر قرار دارد. این منطقه در ۳۰ کیلومتری جنوب غربی کابل و شاهراه بینالمللی تورخم اسلام قلعه قرار دارد. این معدن بزرگترین معدن مس در افغانستان و دومین معدن مس در سطح جهان است. ذخایر مجموعی این معادن ۱۱٫۳ میلیون تُن مس دارای درصدی ۲٫۳ از مس و مقداری محدودی از طلا است.