گزارش رونمایی مجموعه غزل «قلۀ اندوه»
مجموعه غزل «قلۀ اندوه» اثر سید اعلا امیری شاعر دردمند افغانستانی در قم رونمایی شد.
آیین رونمایی مجموعه غزل «قلۀ اندوه» در موسسه فرهنگی هنری نمارسانه، با همکاری نهاد فرهنگخانۀ جوان افغانستان، خانۀ کتاب افغانستان و بنیاد فرهنگی مهاجر با حضور پرشور شاعران، نویسندگان و اهالی قلم برگزار گردید. سید اعلا امیری (هدی) از طلاب افغانستانی مقیم قم است که نخستین مجموعه شعری خود را به نام «قلۀ اندوه» بیرون داده است. این مجموعه توسط انتشارات صبح امید دانش به نشر رسیده و رونمایی شد.
مراسم با قرائت آیاتی از کلام وحی توسط قاری بینالمللی آقای سید جعفر اکبری آغاز گردید.
در ابتدای مراسم دکتر سید مرتضی حسینی شاهترابی یکی از نویسندگان مطرح جامعۀ مهاجر که گردانندگی و مدیریت جلسه را به عهده داشتند، ضمن خوشآمدگویی به حاضران و تبریک تولد کتاب به شاعر و جامعۀ ادبی مراسم را به دست گرفتند.
در ادامه سید نور تهماسبی خراسانی شاعر و نویسنده چندین اثر ادبی و تاریخی برای ایراد سخن در جایگاه قرارگرفت. آقای خراسانی با پیشفرض «ظرافتهای زبانی و محتوایی در قلۀ اندوه» وارد بحث شد و ریزعنوانهایی چون: «واژگان و اصطلاحات بومی»، «روانی زبان و چفتوبند قافیه»، «بازیهای زبانی و جناسآرایی»، «واجآرایی»، «تلمیح»، «تناسب»، «تضاد»، «پارادوکس»، «جاندارانگاری»، «فرهنگ عامه»، «جغرافیای فرهنگی»، «درد مردم و میهن»، «تعریض بر تیکهداران دین در قلۀ اندوه»، «تعریض بر افراطگرایی و تقلیل انسانیت»، «تعریض بر قوم حاکم در افغانستان» و «تعریض بر جامعۀ جهانی» را با ارائه کردن شاهدمثالهای فراوان از این مجموعۀ موشکافانه و مفصل به بررسی گرفتند. به باور تهماسبی خراسانی، امتیاز سرودههای آقای امیری از لحاظ زبانی در این است که زبان شعر ایشان به زبان گفتار بسیار نزدیک است این قضیه در کنار ایجاد روانی زبان سبب میشود که شعر زود ذهننشین شود و مخاطب به سادگی با آن همزادپنداری کند و خویش را در آن بیابد. همچنان تهماسبی امتیاز سرودههای آقای امیری را از لحاظ محتوایی درد و رنج زیستۀ شاعر در کنار مردم و میهنش عنوان کرده و اذعان داشتند که به همین دلیل بسامد بخش اجتماعیات این مجموعه به مراتب بیشتر از بخشهای دیگر این مجموعه است. ایشان گفتند که این مجموعه غزل در قالب سه دفتر یا سه بخش تنظیم شده است که دفتر نخست آن را شعرهای اجتماعی سیاسی در 88 روی، دفتر دوم آن را شعرهای آیینی در 56 روی و دفتر سوم آن را عاشقانههای شاعر در 27 روی شکل داده است. این در حالی است که حتی عاشقانههای شاعر نیز اندوه حلشدۀ جامعه را در خودش دارد. پس میتوان گفت که محور اصلی سرودههای سید اعلا امیری رنج و اندوه جامعه است و مجموعۀ «قلۀ اندوه» در حقیقت شالودۀ این درد و رنج است. از آنجا که شاعر خود این رنج و اندوه را با تمام وجود خویش زیسته است توانسته است عاطفۀ ناب زمان سرایش را صادقانه به مخاطب منتقل کند و تاثیر خاص خودش را بر مخاطب بگذارد. آقای تهماسبی با دکلمۀ غزلی از خود به سخنانش نقطۀ پایان گذاشت.
سخنران بعدی این محفل ادبی محمدمحسن سعیدی شاعر و نویسنده مطرح دیگر افغانستانی بود. ایشان ضمن تبریک مجموعه غزل «قلۀ اندوه» به سراینده و جامعه ادبی به این نکته تاکید کرد که بین طلبه بودن و شاعر بودن تنافی وجود ندارد. از گذشته های دور تاکنون علمای زیادی داشتهایم که در عین اینکه لباس اهل علم را بر تن داشتند شاعر هم بودند. حوزۀ علمیه قم در این وادی نسبتا پیشگام بوده و البته که مدتی این موضوع کند شد؛ اما دوباره شاهد رویش شاعرانی در این حوزه هستیم. ایشان با اشاره به پیشینۀ این مساله پرداخته و از مولانا به عنوان یک فقیه شاعر یاد کرد. سپس آقای سعیدی با دکلمۀ غزلی از خویش به زیبایی محفل افزود.
در ادامۀ مراسم سید اعلا امیری سرایندۀ مجموعه غزل «قلۀ اندوه» ضمن خوشآمدگویی و تقدیر و تشکر از تمام حاضران و نهادهای دستاندرکار – که برنامۀ مراسم رونمایی را تدارک دیده بودند – با خوانش بخشی از مقدمۀ کتاب به این مضمون پرداخت: «شاید اگر در ظرف زمان دیگری پا به دنیا گذاشته بودم، زندگی می-کردم یا تعلق خاطر به سرزمینی غیر از این جغرافیا داشتم نام و محتوای این مجموعه متفاوت می نمود، شاید در آن صورت این نیم نم ذوق نیازی نمی دید پدیدار شود و اثرش را به زور در دفتری قالب کند. هرچند ادعایی در وادی شعر و ادب نداشته و ندارم؛ ولی نمی توانم احساسی را انکار کنم که وادارم می کند تا آن را در قاب واژگان به تصویر بکشم.» ایشان در ادامه رویکرد شعرا را به سه دسته تقسیم کرده بیان داشت که برخی معتقد به شعر برای شعر است، در این رویکرد محتوا قربانی صورت و زیبای شعر می شود. رویکرد دوم رویکرد محتوامحور است که خود شعر آیینه و فنا در محتوا است. رویکرد سوم رویکرد اعتدالی است که هم شعر و هم محتوای موجود در آن هر کدام سهم خودش را حفظ می کند که سعی شده مجموعه غزل حاضر حالت سوم را داشته باشد. همچنانکه این مجموعه نه آنقدر آرمانی است که تنها افق آینده را دیده باشد و نه تنها به گذشته متوقف مانده بلکه بیشتر به حال و زمان موجود پرداخته است. با گریه ها گریسته و با توجه به اینکه غمهای موجود در افغانستان کنونی و دوران سرایش این اشعار همانند قلهای روی دوش مردم سنگینی می کنند و تا کنون مردم در عبور از آن موفق نبوده اسم مجموعه را «قلۀ اندوه» گذاشته است. آقای امیری در پایان سخنانش با دکلمۀ غزلی از سرودههای جدید خود برنامه را به گرداننده واگذار کرد.
بخشی از برنامه به شعرخوانی شاعران حاضر در جلسه اختصاص داده شده بود که شاعران ارجمندی چون: مژگان فرامنش، سید احمد شهریار، حمزه محمودی، استاد سید عباس رستاخیز، کبری حسینی بلخی، احسان بدخشانی، روح الله روحانی، سید رضا هاشمی فرهام، حسین فصیحی، کوثر سادات امیری، فیروزه مرادی و سید عمران عبادی ضمن تبریک اثر ادبی «قلۀ اندوه» به جناب آقای امیری و دیگر دغدغه¬مندان زبان فارسی به دکلمۀ سرودههای خویش پرداختند.
مراسم با بیان نکاتی توسط مجری و همچنین دعای یکی از علمای حاضر خاتمه پیدا کرد.
سید عباس حسینی – خبرگزاری فرهنگ