شماری از باشندگان و فرهنگیان کاپیسا می‌گویند که قدرباشی‌سرایی یا «مراسم تک‌بیتی» در این ولایت کاهش یافته است.
این باشندگان می‌افزایند که در گذشته‌ها همزمان با فرود آمدن نخستین برف زمستان مراسم «قدرباشی» در این شهر آغاز می‌شد؛ اما اکنون این مراسم کاملاً از بین رفته است.
خالد نجرابی باشنده‌ی ولسوالی نجراب ولایت کاپیسا که ۵۰ سال عمر دارد می‌افزاید: «مهاجرت مردم بومی این منطقه به شهرهای بزرگ و کشورهای همسایه سبب از بین رفتن این عنعنه در میان مردم شده است.»
شماری دیگر به این باورند که نه‌تنها مهاجرت بلکه پیش‌رفت تکنولوژی باعث فراموشی این فرهنگ شده است.
نصیر احمدی ۶۰ ساله می‌گوید: «توجه مردم به رسانه‌ها و بی‌مهری و دوری مردم از یکدیگر سبب ازبین رفتن این فرهنگ شده است.»
به گفته‌ی او این رسم از نیاکان ما سلسله به سلسله برای ما باقی مانده است.
مراسم قدرباشی در این ولایت به نام‌های گوناگون یاد می‌شود؛ در ولسوالی نجراب به‌نام قدرباشی، در حصه دوم این ولایت به‌نام «جیارو» و در ولایت‌های دیگر بنام«تک‌بیتی» یاد می‌شود.
آغاز «قدرباشی» با دف همراه است و بزرگ خانواده با یک تک‌بیت شروع به قدرباشی می‌کند. سپس دیگر اعضای خانواده به شمول مهمانان هریک به نوبه خود به پاسخ تک‌بیتی او می‌پردازند.
نمونهٔ قدر باشی:
از خانه برایی سیل کن یارت بیگم ای
به خانه ببر یار قدر دان‌ات بیگم ای
یک نظر خود را به ما کو ای
یک‌نظر خود را به ما کو ای
یک‌نظر خود را به ما کو ای
آفــتاب من نیـستم تا به‌رویت بتابم‌ای
مهتاب من نیـستم به هر ماه برآیم ای
پس گشته جوان شوم به‌سوی تو بیایم
پس گشته جوان شوم به‌سوی تو بیایم
پس گشته جوان شوم به‌سوی تو بیایم
تک‌بیت دوم قدرباشی را در برخی موارد توسط سه نفر یا بیش‌تر از آن اجرا می‌شود.
در این مراسم خانواده‌ها زیر «صندلی» کنار هم نشسته و با استفاده از خوراکی‌هایی چون تلخان، توت چهارمغز و سنجد جلغوزه به قدرباشی‌سرایی می‌پردازند.
عبدالظهور حفیظی
