سیزدهم ماه ثور ،سوم ماه می میلادی مصادف است با روز جهانی آزادی مطبوعات ، این یک رویداد سالانه بوده که همه ساله در سوم می برگزار میشود، این روز توسط یونسکو نامگذاری شده است.
یونسکو این نکته را که آیا کشورهای عضو آن مایل هستند روز سوم ماه می را “روز جهانی آزادی مطبوعات ” بنامند؟ به اطلاع مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسانید. مجمع عمومی سازمان ملل متحد هم در ۲۰ دسامبر سال ۱۹۹۳ میلادی در چهل و هشتمین دورهی جلسهی خود طی مصوبهای ۴۳۲/۴۸، روز سوم ماه می را به عنوان روز جهانی آزادی مطبوعات اعلام کرد.
از این روز در سراسر دنیا از سوی رسانهها، ژورنالیستان، انجمنها و اتحادیههای ژورنالیستی تجلیل به عمل میآید .
این روز جهانی در افغانستان با بیم و امیدهای خبررسانی، با وجود تهدیدهای امنیتی برای خبرنگاران، ترور های هدف مند و حملهها به خبرنگاران و با وجود مشکل کاهش عایدهای خبرنگاران تجلیل میشود.
آزادی مطبوعات و حضور رسانهها در کشور طی ۱۸ سال اخیر به طور چشمگیری پیشرفت کرده است و بعد از سال ۲۰۰۱ این یک موفقیت برای افغانستان محسوب میشود.
در حال حاضر مطبوعات افغانستان در مقایسه با دورهی حکومت طالبان از آزادی بیشتر برخوردار است. خبرنگاران شجاع افغان بخاطر تهیهی گزارش و استجواب زورمندان جان های شان را به خطر میافکنند ، و باید از این پیشرفت و فداکاری خبرنگاران به عنوان یک منبع افتخار بزرگ تلقی و تجلیل شود.
خبرنگاران در افغانستان هنوزهم مورد تهدید و حمله قرار دارند و بخاطر انجام وظیفهی شان کشته میشوند . متاسفانه افغانستان سال گذشته خطرناکترین کشور برای خبرنگاران بود، چون بیش از ۱۵ خبرنگار موفق کشور کشته شدند، که از آن جمله یما سیاوش ، سه خبرنگار زن از شبکهی انعکاس در جلال آباد، فردین خبرنگار تلویزیون یک و چندین فرد توانای دیگر طی حملههای هدفمندانه کشته شدند.
با وجود همهی این مشکلها این واضح و روشن است که مردم افغانستان هنوز هم به آزادی بیان ارزش میدهند، آیندهی کشور را به بحث میگیرند و کوشش میکنند صدای خود را به گوش جهانیان برسانند. با وجود همهی خطرها، فداکاری خبرنگاران افغان بخاطر اطلاع رسانی به مردم یک کار شجاعانه است و نقش آنها در آیندهی این کشور حیاتی است. آنها زورمندان را مورد بازپرس قرار میدهند، فساد را افشا و شفافیت و حکومتداری خوب را ترغیب و ترویج میکنند.
زنان خبرنگاران در افغانستان با چالشهای بیشتری مواجه اند به خصوص در مناطق دور از شهر، آنها به خاطر زن بودن و خبرنگار بودن شان با تبعیض مواجه میشوند. در حال حاضر بیشتر زنان خبرنگار بخاطر چنین مشکلها خانه نشین شده اند . با دیدن وضعیت این خبرنگاران علاقه و انگیزهی کسانی که خبرنگاری دوست دارند کمتر میشود و با ترس رو به رو میشوند؛ اما بازهم خبرنگارانی دلیر از بانوان داریم که با تمام این مشکلات به کار شان ادامه میدهند ، به طور مثال انیسه شهید خبرنگار و گزارشگر موفق تلویزیون خصوصی طلوع بودن بدون در نظر گرفتن این مشکلات در کنارمردان، دلیرانه کار میکند و درجایی که تازه ترین اتفاقات رخ داده است ،از همه اولتر حاضر می شود و جان خود را به خطر میاندازد ، امسال انیسه شهید به عنوان چهرهی آزادی بیان شناخته شد و لقب شجاعترین خبرنگار را به دست آورد .
دولت در راستای حمایت از خبرنگاران گامهایی را برداشته است که یک مثال آن ایجاد کمیتهی مشترک بخاطر ارزیابی موارد خشونت علیه خبرنگاران است.
کریمه کریمی