بیرق کنونی افغانستان
بیرق و نشان کنونی افغانستان، در لویۀ جرگۀ سال ۲۰۰۱ انتخاب گردید. این نشان، نمادهای اسلامی چون محراب و منبر، کلمۀ طیبه و عبارت الله اکبر و نمادهایی از طبیعت و کشاورزی کشور چون پرتو خورشید و دو خوشه گندم را با نمادهای تاریخی چون دو بیرق، نام افغانستان و ۱۲۹۸ هـ ش که سال استرداد استقلال این کشور است، شامل می شود.
بیرق دوران طالبان (از ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۰)
طالبان نیز که از سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۰ در کابل حکومت می کردند، بیرق سفید خود را بر افراشته بودند. اما بیرق سیاه، سفید و سبز دولت مجاهدین، تا سال ۲۰۰۱ از سوی سازمان ملل به عنوان بیرق رسمی دولت افغانستان به رسمیت شناخته می شد.
بیرق دولت اسلامی افغانستان (از ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۰)
با به قدرت رسیدن مجاهدین، دولت اسلامی در کابل شکل گرفت و رنگ سرخ را از میان رنگ های بیرق افغانستان، به رنگ سفید مبدل کرد. در دوران ریاست جمهوری صبغت الله مجددی (در ۱۳۷۱) و برهان الدین ربانی (از ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۰)، نشان این بیرق شامل نمادهای مذهبی، پرتو خورشید، دو خوشه گندم و دو شمشیر بوده است.
بیرق افغانستان در دوران حکومت ببرک کارمل و داکتر نجیب الله (از ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۱)
با کودتای شاخۀ بیرق حزب دموکراتیک خلق، بیرق افغانستان دوباره به سه رنگ، روی کار آمد. نشان این بیرق شامل خوشه های گندم و چرخ ماشین که نماد صنعت و زراعت اند، محراب و منبر به عنوان نمادهای دینی، پرتو خورشید و بیرق بود.
بیرق حکومت حزب دموکراتیک خلق (از ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۸)
حزب دموکراتیک خلق که در ثور ۱۳۵۷ در پی یک کودتا به قدرت رسید، این بیرق سرخ رنگ را به عنوان بیرق حکومت خود برگزید. این بیرق رسمی حکومت کمونیستی در دوران های کوتاه مدت ریاست جمهوری نور محمد تره کی (از ۷ ثور ۱۳۵۷ تا ۱۸ میزان ۱۳۵۸) و حفیظ الله امین (از ۱۸ میزان تا ۶ جدی ۱۳۵۸)، دارای نمادهایی چون دو خوشه گندم، ستاره، واژۀ خلق و یک شعار انقلابی بود.
بیرق جمهوریت سردار محمد داود (از ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۷)
بیرق دوران جمهوریت محمد داوود، به رنگ های سیاه، سرخ و سبز به شکل افقی، از بالا به پایین بود که رنگ سبز آن، نیمی از بیرق را احتوا می کرد. نشان ملی این بیرق دارای نمادهایی چون دو خوشه گندم، محراب و منبر، عقاب، پرتو خورشید و عبارت د افغانستان جمهوریت بود که سال یا سال تأسیس جمهوریت را نیز نشان می داد.
دومین بیرق افغانستان در دوران شاهی (از ۱۳۰۹ تا ۱۳۵۲ )
در سال ۱۳۰۹، دولت محمد نادر شاه، نشان ملی بیرق افغانستان را تغییر داد. افغانستان چهل و یک سال دیگر، در زمان حکمروایی او و پسرش، محمد ظاهر شاه، همین بیرق و نشان را به عنوان بیرق و نشان ملی خود داشت. نشان ملی به کار رفته در این بیرق، شامل نمادهای مذهبی چون محراب و منبر و نماد قدرت و حکومتداری چون بیرق و نام افغانستان بود که توسط دو خوشه گندم، به عنوان نماد زراعتی بودن این کشور، احاطه شده بود.
بیرق افغانستان در اوایل پادشاهی محمد نادر شاه (از ۱۳۰۸ تا ۱۳۰۹ خورشیدی)
محمد نادر شاه که از سال ۱۳۰۸ تا ۱۳۱۲ پادشاه افغانستان بود، در سال های نخست حکومت خود، بیرق سه رنگ زمان شاه امان الله را دوباره روی کار آورد، اما به عنوان نشان ملی در این بیرق، نشان بیرق زمان استقلال را برگزید.
بیرق منسوب به دوران امیر حبیب الله کلکانی (از ۱۳۰۷ تا ۱۳۰۸ خورشیدی)
در مورد رنگ بیرق و نشان ملی در زمان حکومت امیر حبیب الله کلکانی، معلومات زیادی در دسترس نیست، اما برخی از منابع، این بیرق را به عنوان بیرق دولت او شناخته اند.
نخستین بیرق سه رنگ افغانستان
بیرق افغانستان، برای نخستین بار در سال ۱۳۰۷ به رنگ های سیاه، سرخ و سبز به پیشنهاد شاه امان الله، از سوی لویه جرگۀ پغمان، تعیین شد. سیاه، نماد گذشتۀ دشوار، سرخ نماد مبارزه مردم برای آزادی و سبز به عنوان نمادی از آزادی و شگوفایی برای این بیرق انتخاب شد. نشان ملی در این بیرق شامل دو خوشه گندم، کوه ها، پرتو آفتاب، ستاره و کلمات الله و محمد بود.
نخستین بیرق دوره امانی
بیرق افغانستان، صد سال پیش، در زمان استرداد استقلال این کشور در سال ۱۹۱۹ میلادی (۱۲۹۸) به رنگ سیاه بود. محراب و منبر به عنوان نمادهای مذهبی در نشان سفید رنگ بر این بیرق قرار داشت که با پرتوهای هشت ضلعی احاطه شده بود. تاج شاهی، دو بیرق و دو شمشیر که نمادهای دولتداری و قدرت بودند، نیز در این نشان موجود اند.
منبع: دویچه وله
