رسم و رواج عید در منطقه سرچشمه میدان وردک
عید سعید فطر و قربان به گونه‌های مختلف در افغانستان تجلیل می‌شود.
مردم منطقۀ سرچشمه ولایت میدان وردک نیز به شکل‌های مختلف عید فطر و قربان را گرامی می‌دارند.
مردم سرچشمه پیش از رسیدن عید، خانه‌تکانی می‌کنند، لباس عیدی برای اعضای فامیل خود می‌خرند، خجور و هفت میوه آماده می‌کنند و نامزادداران برای نامزادشان عیدی می‌برند.
روز عید را نیز با برنامه‌های متنوع جشن می‌گیرند. «حدیثه» می‌گوید: «مردم سرچشمه در گذشته به جای میوۀ خشک، از توت، چهارمغز، سنجد و قولنگ استفاده می‌کردند ولی حالا از کیک و کلچه استفاده می‌کنند.»
محمدصالح ۱۵ ساله نیز می‌گوید: «در روز عید، کوچک‌تر‌ها برای ادای احترام و عیدمبارکی نزد بزرگان اقارب و خویشاوندان خود می‌روند.»
وی همچنین از بازی‌های روز عید یاد می‌کند و می‌افزاید: «بازی‌هایی چون لولگ‌دوانی، تشله‌بازی، دنده‌کلیک، غورثی، چهارمغزبرد و گاهی هم بودنه‌جنگی و شکار بودنه در کوه‌ها، از جمله برنامه‌های تفریحی بچه‌ها در ایام عید است.»
صالح به تغییراتی که طی سال‌های اخیر در بازی‌ها و برنامه‌های عیدی به وجود آمده اشاره می‌کند و می‌گوید: «در سال‌های اخیر به‌خصوص دو سال پسین، ما شاهد تغییرات زیادی در رسم و رواج‌ها بوده‌ایم. بسیاری از برنامه‌های تفریحی فراموش شده‌اند.»
خداداد 78 ساله که فعلا ًکلان‌قوم خود است نیز در این باره می‌گوید: «رسم و رواج‌ها در سرچشمه در حال تغییر است. تنها چیزی که از قدیم مانده قوش یا نان عید است.»
او می‌افزاید: «ما در سه روز عید نان عید می‌نماییم. در روز عید میان سه قریه (تینه قلا، بالنه قلا و پیتو) پِشک انداخته می‌شود. نام هر قریه که برامد، روز اول را همان قریه برای اهالی دیگر قریه‌ها قوش/ نان می‌کند. در قدیم به هر خانه تعداد ده نفر می‌رسید ولی حالا به دلیل مهاجرت‌ها به هر خانه هشت نفر می‌رسد.»
محمود یکی از رواج‌های این منطقه را رفتن نزد مردهدارها می‌داند و می‌گوید: «یکی از خوبی‌های رسم و رواج سرچشمه در ایام عید، رفتن نزد مردهدارها، مریضان و کهن‌سال‌های منطقه است.»
زرمینه ۶۵ ساله، عیدی بردن به خانۀ عروس را یکی از رواج‌های دیگر ایام عید می‌داند و می‌گوید: «در قدیم وقتی نامزاد بودم، خانواده خسورم که خانه شان در «قول خدای‌داد» بود، یک جوره لباس، یک تشت خجور، یک جوره پیزار سرکج، به عنوان عیدی آوردند. من خیلی خوشحال شده بودم. چون آن وقت‌ها سطح توقع مردم کم بود. با یک چیزی کم هم خوشحال می‌‌شدند؛ اما امروزه تا یک یا یک‌ونیم لگ افغانی را مصرف عروس در عیدی بردن نکنی، به نظر کسی نمی‌آید.»
به گفتۀ او رسم و رواج مردم سرچشمه مخصوصاً در عیدی و عروسی خیلی تغییر کرده است. به همین خاطر اکثر مردم توان مصرف گزاف را ندارند.
تیموری
