دومین پیش‌نشست علمی همایش علامه فیض‌محمد کاتب هزاره روز یک‌شنبه (20 قوس) در سالن شهیدین مدرسه عالی فقه و اصول قم برگزار گردید.
در این جلسه که شمار قابل توجهی از شخصیت‌های علمی و فرهنگی حضور یافته بودند، استاد محمدعزیز بختیاری جامعه‌شناس کشور، به بررسی رابطه قدرت و اقوام در عهد عبدالرحمن در سراج التواریخ پرداخت. وی ابتدا به جایگاه تاریخ‌نگاری کاتب در تاریخ افغانستان اشاره نمود و گفت: کاتب به عنوان یک وقایع‌نگار، وقایع مهم‌ترین دوره تاریخ افغانستان را ثبت نموده است. او وقایع دوره‌‌ای را ثبت کرده است که در این دوره مرزهای جغرافیایی افغانستان کنونی تعیین شده است. از طرفی هم در همین دوره قتل‌عام‌های گسترده‌ای صورت گرفته است.
به گفته وی، «آثار کاتب وقایع‌نگاری است که مواد خام ارائه می‌کند. اما این مواد خام بی‌نهایت ارزشمند است. زیرا علامه فیض‌محمد کاتب با اسناد دست اول و متقن که دربار در اختیارش قرار می‌داد وقایع را ثبت نموده است.»
دکتر عبدالقیوم سجادی دومین سخنران این نشست علمی موضوع «سیاست قومی و بحران هویت ملی در افغانستان به روایت کاتب هزاره» را مورد بحث قرار داد و با اشاره به سیاست قومی عبدالرحمن اظهار داشت: «سیاست‌های عبدالرحمن ماهیت قومی داشت و پشتون‌ها دولت مرکزی را دست‌نشانده و ابزاری برای سرکوب و نابودی اقوام دیگر می‌دانستند.»
دکتر سجادی افزود: «سیاست با ماهیت قومی عبدالرحمن بر دو محور: ۱) تبعیض قومی ۲) تبعیض مذهبی استوار بود. هرکدام از این دو محور سه بعد داشت: الف) نابودسازی قومی ب) جداسازی ج) کوچ اجباری. هر سه بعد در شرایط امروزی از مصادیق نقض حقوق بشر به شمار می‌روند. این سیاست قبل از عبدالرحمن وجود داشته، در زمان عبدالرحمن تشدید شده و بعد از او هم ادامه یافته است.»
دکتر سجادی تنها راه حل بحران کنونی افغانستان را مشارکت تمام اقوام در قدرت دانست و گفت: «راه حل بحران سیاست تکثرگرایانه و برابر خواهانه مشارکت تمام اقوام در قدرت است.»
گفتنی است همایش بین‌المللی علامه فیض‌محمد کاتب هزاره که از سوی مجمع علما و طلاب قره‌باغ راه‌اندازی شده است، قرار است به زودی برگزار شود. تا کنون دو پیش‌نشست علمی برای این همایش در شهر قم ایران برگزار گردیده است.
دکتر محمدحنیف طاهری دبیر این همایش در گفتگو با خبرگزاری فرهنگ گفت: هدف از برگزاری این پیش‌نشست آشنایی با برنامه‌های همایش علامه فیض‌محمد کاتب هزاره، آگاهی‌بخشی و انگیزه‌دهی بوده است و هیئت مدیره در نظر دارد تا پیش‌نشست‌های علمی مشابهی را در شهرهای دیگر و در افغانستان نیز برگزار نماید.
یک پاسخ
سلام علیکم
گزارش نشست اول را هم نشر کنید